Μέγκουλας Γιώργος

ΓΛΥΠΤΙΚΗ


Εγκαίνια : 4 Νοεμβρίου


Διάρκεια ως 4 Δεκεμβρίου 2014

 
Πληροφορίες

Γιώργος Μέγκουλας: Γλυπτική και Αφήγηση

Ο Γιώργος Μέγκουλας είναι ένας γλύπτης που εδώ και αρκετά χρόνια έχει επιλέξει να ζει στην Κέρκυρα και να αφιερωθεί στην τέχνη του, τη γλυπτική. Το νησί, που ως γνωστόν έχει προσελκύσει πολλούς καλλιτέχνες ανά τους αιώνες, υπαγορεύει την προσήλωση στον εαυτό του, ενθαρρύνει την ενδοσκόπηση αλλά και την έμπνευση, λειτουργεί ως εγγύτητα και απόσταση από τους άλλους.

Προσηλωμένος στη γλυπτική αλλά όχι απομονωμένος, έμπειρος και ταυτόχρονα μαθητής, πολίτης του κόσμου αλλά και εσωστρεφής, βρίσκεται σε διάλογο με τους ανθρώπους και την εποχή του, όχι για να ακολουθήσει τη μόδα αλλά γιατί η διαπραγμάτευση, μέσω της γλυπτικής,  θεμάτων  που τον απασχολούν είναι για αυτόν εσωτερική αναγκαιότητα. Οι αναζητήσεις του σχετίζονται ιδιαίτερα με το χρόνο, το χώρο, το φως και τις δυνατότητες που προσφέρει για την προβολή των συνθέσεων, αλλά και με την αποτύπωση της κίνησης.

Μαθήτευσε στη Γαλλία, κοντά στους H. Martin, Cesar, R. Colamarini, πρωτοπόρους δασκάλους, με πλούσια πλαστική παιδεία και έντονη την τάση του πειραματισμού. Ο ίδιος εξελίσσεται μέσα στο κλίμα του μεταμοντερνισμού που ευνόησε την επιστροφή στο ένστικτο και την αυθόρμητη χειρονομία, την προβολή του γνωστού και του οικείου, την επιστροφή στο περιεχόμενο και την αφήγηση.

Μία ιστορία αφηγείται και η ομάδα των τριών γλυπτών που απεικονίζουν δύο γυναικείες και μία αντρική μορφή οι οποίες παραπέμπουν με σαφήνεια στους τύπους του Daumier. Οι όγκοι πλάθονται σουρεαλιστικά, χιουμοριστικά αλλά και ανθρώπινα. Οι τρεις πρωταγωνιστές της αφήγησης, αν και τοποθετημένοι σε ξεχωριστά βάθρα, χωρίς να έχουν καμία επαφή μεταξύ τους, είναι μέρος μιας πικάντικης ιστορίας που αποτυπώνει ανθρώπινες σχέσεις, αισθήματα, πλάνες και στερεότυπα.

Με τη σιγουριά του καλλιτέχνη που έχει φιλοτεχνήσει πλήθος μνημείων και προτομών σε όλη την Ελλάδα αλλά και τη φρεσκάδα των ιδεών του, δεν σταματά να μαθαίνει, να εξελίσσεται, να δοκιμάζει νέα υλικά και φόρμες. Δίπλα στα έργα του από σίδερο τοποθετεί αυτά από πορσελάνη, την οποία χρησιμοποιεί με έναν δικό του τρόπο. Με ιδιαίτερη προσοχή και ευαισθησία χειρίζεται το ρευστό υλικό το οποίο χυτεύει σε ειδικά  επεξεργασμένα καλούπια για να δημιουργήσει έργα που θυμίζουν προτομές και επιτύμβιες στήλες της αρχαιότητας, με γυναικείες φιγούρες δανεισμένες από την αρ ντεκό και το μπαρόκ. Σε αυτά τα έργα κυριαρχεί η τομή. Τέμνει τους όγκους σε σχεδόν όμοια σχήματα και μεγέθη, στοιβάζοντας τα κομμάτια της πορσελάνης το ένα πάνω στο άλλο. Εικόνα τόσο εύθραυστη αλλά και οικεία, όσο η καθημερινότητά μας.

Το ίδιο κάνει και στις ανθρώπινες μορφές του από σίδερο. Ο άνθρωπος με κεφάλι σκύλου αλλά και ο άνδρας που εμπνέεται από τα αγάλματα των Αγίων Πέτρου και Παύλου στο Βατικανό, αποτελούνται από κομμάτια υλικού τοποθετημένα αριστοτεχνικά το ένα πάνω στον άλλο σε μία δύσκολη άσκηση ισορροπίας. Τόσο δύσκολη όσο και η πραγματικότητα που σχολιάζουν: η κυριαρχία του χρήματος στην καθημερινότητα, στη θρησκεία, στην τέχνη, η έκπληξή μας αλλά και η συχνά αμήχανη αντίδρασή μας απέναντι σε όλα αυτά

Οι τεμαχισμένοι όγκοι του υλικού που σχηματίζουν επάλληλα επίπεδα αποδίδουν σχηματικά αλλά με σαφήνεια τα θέματά του καλώντας ταυτόχρονα τον θεατή να παρακολουθήσει τις εναλλαγές φωτός – σκιάς μέσα από τις οποίες προβάλλεται  η υφή του υλικού, να ταλαντευτεί και τέλος να ισορροπήσει και ο ίδιος όπως και οι μορφές του Μέγκουλα ανάμεσα σε αυτό που συμβαίνει και στο δέον γενέσθαι.

Άσκηση ισορροπίας θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν, τόσο ως προς την εκτέλεση όσο και ως προς το νόημά τους, το έργο που εμπνέεται από την πάλη του Αγίου Γεωργίου με τον δράκο και το έργο που οπτικοποιεί την πάλη ενός αγγέλου με τον διάβολο, την αιώνια διαμάχη ανάμεσα στο καλό και το κακό.

Ο γλυπτικός χώρος μεταμορφώνεται σε πεδίο αντιπαράθεσης, σύγκρουσης, πάλης, νίκης, ήττας. Σε αυτό το πεδίο οι άξονες, οι γωνίες, οι εκφράσεις των μορφών, οι ελπίδες, οι θυμοί, οι προσδοκίες,  η εναλλαγή ανάμεσα στα αδρά και γυαλισμένα μέρη, δημιουργούν μία ατμόσφαιρα εκρηκτική, επικίνδυνη, παθιασμένη, με υπόσχεση λύτρωσης. Φαίνεται πως στις δύο κυρίαρχες μορφές, τον μαχητή στο άλογο και τον άγγελο, όλοι μας έχουμε εναποθέσει τις ελπίδες μας για σωτηρία από δαίμονες, πραγματικούς και φανταστικούς.

Η επιλογή των συγκεκριμένων έργων του Γιώργου Μέγκουλα δεν είναι τυχαία. Είναι έργα – κλειδιά μέσα από τα οποία  κατανοεί ο θεατής την πορεία του καλλιτέχνη, την τεχνική και τους προβληματισμούς του. Ανήσυχες επιφάνειες, πολλές οπτικές γωνίες, ρυθμός και ένταση, αισθητική και καυστικό σχόλιο συνταιριάζονται για να δώσουν αυτό που είναι ο Μέγκουλας: ένας γλύπτης που τα έργα του μετατρέπονται από αντικείμενα σε περιβάλλοντα αφήγησης στα οποία ο θεατής καλείται να εμβυθιστεί και να απολαύσει την εμπειρία.

 

Μαρίνα Παπασωτηρίου

Επιμελήτρια Εθνικής Πινακοθήκης

Παράρτημα Κέρκυρας

 

 

Photo Gallery

Χρησιμοποιείστε τα βελάκια για να δείτε μερικές φωτογραφίες της έκθεσης.